کاری که سرمایه آفرین باشد اشتغال مولد نامیده میشود .ایجاد شرایط مناسب برای توسعه اشتغال مولد، بزرگترین مسئله جامعه کنونی است. با توجه به جمعیت بزرگ جوانانی که به بازار کار وارد میشوند، اگر در چند سال آینده وضعیت اشتغال بهبود محسوسی نداشته باشد، علاوه بر مشکلات اقتصادی و هدر رفتن قسمتی از سرمایههای کشور، با مشکلات اجتماعی مواجه خواهیم بود. در یک نظر کلی، برای رشد اشتغال مولد، مدیریت اقتصادی باید فضای کسبوکار مناسبی برای تشویق سرمایهگذاری، نوآوری و بهره وری ایجاد کند.
بدین منظور لازم است که:
- ثبات قوانین شرکت در فعالیتهای اقتصادی،تابع منافع عقلانیت جمعی باشند.
- اطلاعات مربوط به بازارها، فناوری و شرایط اقتصاد در دسترس همگان باشد .
- طرفین هر قرارداد، چه بین افراد و واحدهای خصوصی و چه در رابطه با دولت، ملزم به اجرا (یا تغییر با توافق) آن باشند.
اشتغال غیر مولد «ارزش اضافی» تولید نمی کند. حاصل کار کارگر غیرمولد قابل لمس و در نتیجه قابل اندوختن و انبار کردن (یعنی قابل پس انداز) نیست. اضافه تولید مبنای پس انداز است و پیداست چیزی که در همان لحظه تولید «محو و نابود» می شود در هر حال امکان پس انداز کردن و گرد آوردن نمی دهد.
- در این شرایط، چه قدمهایی برای بهبود فضای کسبوکار لازم است؟
سازمان برنامه بهعنوان نهاد مرکزی سیاستگذاری اقتصادی در نظام مالی دولت و در تنظیم بازار و غیره، نظم و حساب و کتاب ببخشد تا فضای کسبوکار ثبات پیدا کند. - برای کنترل تورم، کسری بودجه دولت باید مهار شود.
- بانک مرکزی باید نقدینگی را کنترل کند و برنامهای برای تضمین سلامت نظام بانکی بریزد.
- احیا بودجه عمرانی و بهبود زیرساختها در صدر برنامههای دولت قرار بگیرد. توسعه اینترنت میتواند کمک بزرگی به بهبود فضای کسبوکار و ایجاد فرصتهای شغلی و رشد مهارتهای نیروی کار بکند.
- آمار و اطلاعات باید وسیعتر تولید شود و آسانتر و به موقع در دسترس عموم قرار بگیرد.. دسترسی مردم به اطلاعات مربوط به بازار و اقتصاد، به عده بیشتری، مخصوصا در میان گروههای محروم، امکان میدهد تا برای خود و دیگران شغلهای پرارزش ایجاد کنند.